1922
[ 1/1/1922 - 01:00 ]  By Atin  anadolu@atin.org

22 Temmuz 1922: İttihat Terakki önderlerinden Cemal Paşa bir Ermeni komitacı tarafından öldürüldü.

1922: 1922 yılında düzenlenen Misak-ı Milli Tablosu’nda İstiklal Marşı’nın iki mısrası yer aldı.

 

1922: İlk özel Türk film şirketi olan Kemal Film kuruldu.

 

22 Haziran 1922 : Tedkik Heyeti Âmirlikleri'nin faaliyetlerine son vermesi ve Ordu Müfettişlikleri'nin istihbarat görevini üstlenmesi. (MİT Tarihçesi)

 

22 Temmuz 1922: İttihat Terakki önderlerinden Cemal Paşa bir Ermeni komitacı tarafından öldürüldü.

31 Temmuz 1922: İstiklal Mahkemeleri Kanunu'nun TBMM'de Kabul Edilmesi - İstiklal Mahkemeleri Cumhuriyetin kuruluş aşamasında adından en çok söz ettiren kurumlar arasında gelmektedir. Aslında kuruluşu cumhuriyetin ilanından önceye denk gelse de, cumhuriyetin "olağanüstü" kurumları arasında sayılmaktadır. Ülkenin muhtelif yerlerinde olağanüstü yetkilerle donatılan bu mahkemelerde birçok asker kaçağı, casus, suikastçı, isyancı ve rejim muhalifi yargılanmış ve aralarında idamlar da olmak üzere muhtelif ağır cezalara çarptırılmışlardır. "Takrir-i Sükûn Kanunu ile birlikte, İstiklâl Mahkemesi reisi ve azalarının seçimleri de aynı gün yapılmıştır. Ankara İstiklâl Mahkemesi, Afyon mebusu Ali beyin başkanlığında Necip Ali, Kılıç Ali, Rize mebusu Ali ve Reşid Galip beylerden teşekkül etmiş ve halk bu mahkemeye "Dört Aliler Mahkemesi" adını takmıştır. İstiklal mahkemeleri bugün dahi tartışılan ve en bilinen devrimci Cumhuriyet kurumları arasındadır.

26 Ağustos 1922: Büyük Taarruz başladı - 30 Ağustos’ta, Büyük Zafer’le sonuçlanacak Dumlupınar Başkomutan Meydan Muharebesi başladı. Bizzat Mustafa Kemal'in komutanlığında yapılan, "Dumlupınar Meydan Savaşı" olarak da bilinen savaş. Türk kuvvetleri general Trikopis'in emrindeki Yunan kuvvetlerini perişan etmişti.

 

09 Eylül 1922: İzmir'in kurtuluşu - Dumlupınar'dan sonra Ege'ye doğru hızla ilerleyen Türk Kuvvetleri İzmir'e girdiler. Böylelikle İzmir Yunan işgalinden kurtarılmış oluyordu.

 

11 Ekim 1922: Mudanya Müterakesi - Türk-Yunan savaşını sona erdiren ve Mudanya'da imzalanan bu anlaşma aynı zamanda fiilen Kurtuluş Savaşı'nın sonu anlamına da geliyordu. İtilaf delegeleri ile imzalanan Mudanya Mütarekesi’yle, işgal kuvvetlerinin Türk topraklarını boşaltması ve Lozan’da barış konferansı toplanması için anlaşmaya varıldı.

30 Ekim 1922: İtalya’da  faşist lider Benito Mussolini (1883-1945)  başbakan oldu. L’Express

MEHMED VAHİDÜDDİN

01 Kasım 1922: TBMM’de alınan bir kararla, hilafet ve saltanat birbirinden ayrılırken, saltanat kaldırıldı.

 

04 Kasım 1922: Tutankamon’un mezarı bulundu.

 

14 Kasım 1922: BBC ilk TV yayınını gerçekleştirdi.

16 Kasım 1922: İşgal Orduları Başkomutanı Harrington'a yazıyla başvuran Padişah Mehmet Vahdeddin (Vahidettin), İstanbul'da hayatını tehlikede gördüğünü ve İngiltere'ye sığınmak isteğini bildirdi. 17 Kasım 1922 sabahı İstanbul'dan Malaya isimli bir İngiliz zırhlısı ile ayrıldı. Saraydan ayrılışından sonra Vahdeddin önce Malta'ya, daha sonra Hicaz'a gitti. Mekke'de bir süre kaldıktan sonra İtalya'nın San Remo şehrine giderek vefatına kadar orada kaldı.

20 Kasım 1922: Lozan Konferansı açıldı, 8 ay süren konferansa Türkiye adına İsmet İnönü başkanlığında bir heyet katıldı. 24 Temmuz 1923’de Lozan Anlaşması imzalandı. İnönü Vakfı.

 

Aralık 1922 : Geçit Teşkilâtı Kumandanlığı'nın kuruluşu. (MİT Tarihçesi)

 

06 Aralık 1922: Dr. Adnan Bey, TBMM ikinci başkanlığı görevinden istifa etti.

 

10 Aralık 1922: Nobel Einstein'ın - Albert Einstein görelilk kuramıyla Nobel fizik ödülünü aldı.

 

13 Aralık 1922: Ali Fuat Paşa, TBMM İkinci Başkanı seçildi

 

16 Aralık 1922: Dr. Adnan Bey, Hükümetin İstanbul temsilcisi oldu.